Kisukari aina ya pili ni aina ya kawaida zaidi ya kisukari, kikihusisha zaidi ya asilimia 90 ya visa vyote vya ugonjwa huu. Hali hii hutokea pale ambapo mwili hauwezi kutumia insulini ipasavyo (insulin resistance) au kongosho hushindwa kuzalisha insulini ya kutosha. Kisukari aina ya pili mara nyingi huhusiana na mtindo wa maisha, lakini pia kuna mchango wa vinasaba. Ugonjwa huu unaweza kudhibitiwa kupitia lishe bora, mazoezi, na wakati mwingine, matumizi ya dawa.

Sababu za Kisukari Aina ya Pili

1. Insulin Resistance

• Katika hali ya kawaida, insulini husaidia glucose kuingia kwenye seli za mwili kwa ajili ya matumizi ya nishati. Katika insulin resistance, seli haziitiki ipasavyo insulini, na hivyo glucose inabaki kwenye damu.

2. Uzalishaji Mdogo wa Insulini

• Kongosho huchoka baada ya kufanya kazi kupita kiasi kwa muda mrefu ili kufidia insulin resistance, na hatimaye hushindwa kuzalisha insulini ya kutosha.

3. Sababu za Mazingira

• Lishe Duni: Ulaji wa vyakula vyenye sukari nyingi, mafuta mabaya, na wanga rahisi huongeza hatari ya kisukari.
• Ukosefu wa Mazoezi: Kukosa mazoezi hupunguza uwezo wa mwili kutumia glucose ipasavyo.
• Unene Uliokithiri: Unene, hasa mafuta yanayozunguka kiuno, huongeza insulin resistance.

4. Sababu za Kijeni

• Historia ya familia yenye kisukari huongeza hatari ya kupata ugonjwa huu.

Dalili za Kisukari Aina ya Pili

Dalili za kisukari aina ya pili hujitokeza polepole na zinaweza kupuuzwa kwa muda mrefu. Dalili za kawaida ni:

1. Kukojoa Mara kwa Mara: Glucose ya ziada huvutwa kutoka kwenye damu kupitia figo, na kusababisha kukojoa mara kwa mara.
2. Kiu Kali: Kupoteza maji mwilini kutokana na kukojoa mara kwa mara husababisha kiu isiyoisha.
3. Uchovu wa Mara kwa Mara: Kutokuwepo kwa nishati ya kutosha kutokana na glucose kutotumika ipasavyo.
4. Kupungua Uzito Bila Sababu: Hii hutokea wakati mwili unatumia mafuta na misuli badala ya glucose kwa nishati.
5. Maambukizi ya Mara kwa Mara: Glucose ya juu hutoa mazingira mazuri kwa ukuaji wa vimelea.

Utambuzi wa Kisukari Aina ya Pili

Vipimo vinavyotumika kuthibitisha kisukari aina ya pili ni pamoja na:

1. Fasting Blood Glucose: Glucose ya juu ya 7.0 mmol/L (126 mg/dL) baada ya kufunga kwa masaa 8.
2. Oral Glucose Tolerance Test (OGTT): Glucose ya juu ya 11.1 mmol/L (200 mg/dL) masaa mawili baada ya kunywa kinywaji chenye glucose.
3. HbA1c: Inapima wastani wa glucose kwenye damu kwa miezi mitatu iliyopita. Thamani ya 6.5% au zaidi inathibitisha kisukari.

Matibabu ya Kisukari Aina ya Pili

1. Mabadiliko ya Mtindo wa Maisha

• Lishe Bora: Kupunguza ulaji wa sukari na wanga rahisi, na kula vyakula vyenye nyuzi nyuzi nyingi kama mboga na matunda.
• Mazoezi: Kufanya mazoezi mara kwa mara kunaboresha usikivu wa insulini na kupunguza uzito.

2. Dawa za Kisukari

• Metformin: Dawa ya kwanza ya kuchaguliwa kwa wagonjwa wengi wa kisukari aina ya pili.
• Dawa za Kupunguza Insulin Resistance: Kama thiazolidinediones.
• Dawa za Kuchochea Uzalishaji wa Insulini: Kama sulfonylureas na meglitinides.
• Dawa za Kupunguza Glucose: Kama SGLT2 inhibitors na GLP-1 receptor agonists.

3. Insulini

• Wakati mwingine, wagonjwa wa kisukari aina ya pili wanaweza kuhitaji insulini ikiwa dawa za mdomo hazitoshi.

Madhara ya Kisukari Aina ya Pili

Ikiwa haitadhibitiwa, kisukari aina ya pili kinaweza kusababisha matatizo makubwa, yakiwemo:

1. Magonjwa ya Moyo na Mishipa ya Damu: Shinikizo la damu, kiharusi, na atherosclerosis.
2. Matatizo ya Figo: Uharibifu wa nephrons unaoweza kusababisha kushindwa kwa figo.
3. Upofu: Retinopathy ya kisukari husababisha uharibifu wa mishipa ya damu ya retina.
4. Neuropathy: Maumivu na ganzi kwenye miguu na mikono.

Hitimisho

Kisukari aina ya pili ni ugonjwa unaoweza kudhibitiwa kwa juhudi za kuboresha mtindo wa maisha, pamoja na matumizi ya dawa. Uhamasishaji kuhusu visababishi, dalili, na athari za ugonjwa huu ni muhimu ili kusaidia wagonjwa na familia zao kuzuia na kudhibiti hali hii. Kwa kufuata mpango wa matibabu unaofaa, wagonjwa wengi wa kisukari aina ya pili wanaweza kuishi maisha marefu na yenye afya.

Powered by Froala Editor